Theo sử sách có ghi chép thì chùa Long Khánh đã có từ những năm 1715 (Ất Mùi) Đến nay, đã có niên đại trên 300 năm. Được biết đây là ngôi chùa do một thiền sư tên là Đức Sơn xây dựng, thời điểm đó chùa được xây dựng với mục đích phục vụ cộng đồng người Hoa sinh sống tại nơi này.
Ngôi chùa do người Hoa xây dựng lên ta có thể thấy một phần hơi hướng kiến trúc của họ trong đó. Nhìn từ trên cao có thể thấy ngôi chùa được thiết kế theo hình chữ “Khẩu”. Được chia làm 2 khu vực chính: Thượng điện và Hậu điện, hai là 2 dãy Đông phòng và Tây phòng dành riêng có tăng ni, phật tử nghỉ tại chùa. Tại hậu điện có tượng đồng đức Thế Tôn cao 1,5 mét nặng hơn 1200 kg. Đáng chú ý là khi bước qua tam quan bạn sẽ thấy một tượng A Di Đà cao 17m đứng trên tòa sen làm bằng đá xanh được đặt trên ở đó.
Tồn tại hơn 300 năm, trải qua nhiều biến cố, thăng trầm của lịch sử nên ngôi chùa đã phải đưa vào trùng tu khá nhiều dưới thời các Thiền sư Tịch, Thiên Thánh, Chính Nguyên, Chánh Nhơn. Lần trùng tu lớn nhất có thể kể đến là vào năm 1956 và phải đến 6 năm sau (tức 1972) mới hoàn thiện. Về cơ bản thì kiến trúc ngôi chùa đã thay đổi khá nhiều so với thiết kế ban đầu. Vì vậy, giá trị kiến trúc của ngôi chùa không được đánh giá cao nhưng về tính chất lịch sử thì hiện ngôi chùa vẫn còn đang lưu giữ quả chuông được đúc vào năm Gia Long thứ 4, tức năm 1805. Minh văn khắc trên chuông có cho biết chùa Long Khánh xưa thuộc thôn Vĩnh Khánh, phủ Quy Ninh, do thiền sư có pháp danh Tích Thọ tên thật là Nguyễn Trinh Tường khởi dựng. Việc trên quả chuông có ghi thiền sư Tích Thọ (tức Nguyễn Trinh Tường) khởi dựng đã gây hiểu nhầm cho một nhà nghiên cứu, họ cho rằng thiền sư Tích Thọ mới là người xây dựng nơi này.
Sau khi tìm hiểu và đối chiếu với các tư liệu trong sử sách thì các nhà nghiên cứu thấy rằng thiền sư Đức Sơn đã đến Quy Nhơn trong khoảng thời gian 1651-1742. Vậy là chùa Long Khánh được xây dựng từ những năm 1715, và đó là năm thiền sư Đức Sơn cho đúc chiếc khánh. Còn 1807 là năm thiền sư Tích Thọ cho đúc chiếc chuông. Ông là người tiếp quản và có công tôn tạo lại chùa.
Đến nay, vào mỗi dịp hè hàng năm, chùa Long Khánh thường tổ chức những khóa tu cho hàng ngàn các bạn trẻ, qua đó sẽ giúp cho các bạn trẻ có những trải nghiệm ý nghĩa trong mùa hè và có sự tĩnh tâm hơn trong cuộc sống hối hả.
Dù cho ngôi chùa không còn giữ được những nét cổ kính so với niên đại của nó, nhưng đây vẫn là nơi lưu dữ những chứng tích lịch sử- văn hóa đầy giá trị. Nơi đây cũng được coi là trung tâm văn hóa tín ngưỡng của tỉnh Bình Định, cũng như điểm đến thu hút khách du lịch gần xa mỗi khi đến với thành phố biển xinh đẹp này.
Nguồn: Sưu tầm internet.