Ngót nghét 63 năm kể từ những ngày cầu Hiền Lương phải oằn mình lên chống trọi với những cơn mưa bom bão đạn, pháo phủ đầy trời để có được một cầu Hiền Lương bình yên, thư thái như ngày hôm nay.
Tên gọi ban đầu của cây cầu nơi miền Quảng Trị này là Minh Lương. Cái tên được đặt từ thời vua Minh Mạng, do sợ phạm húy nên cư dân nơi đây đã đổi thành Hiền Lương. Sông Bến Hải thuở đầu cũng được gọi là sông Bến Hói vì chữ “hói” trong tiếng địa phương đọc lệch gần giống như chữ “hải”.
Ảnh Cầu Hiền Lương – Sông Bến Hải (sưu tầm).
Đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải là tên gọi gắn liền với cụm di tích lịch sử bao quanh bờ sông Bến Hải và cầu Hiền Lương – chứng nhân lịch sử trước cảnh “Đất Nước chia đôi”, trước cuộc kháng chiến bền bỉ, bi tráng của cả dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ năm 1954.
Cầu Hiền Lương – Sông Bến Hải ngày xưa (Ảnh: Sưu tầm).
Sở dĩ nơi đây được Mỹ chọn làm địa điểm chia cắt nước ta nhằm gây nên sự mâu thuẫn nội bộ để tiện bề cai trị (Như cảnh chia cắt Nam Triều Tiên và Bắc Hàn Quốc mà đến nay vẫn chưa thể “về chung một nhà”) là do sự đặc biệt trong vị trí đôi bờ nơi đây trên dải đất Việt. Cụm di tích lịch sử này nằm trên vĩ tuyến 17 từ Tây sang Đông trên bản đồ Việt Nam đồng thời cũng nằm trên điểm giao nhau giữa Quốc lộ 1A và sông Bến Hải, phía bờ Nam thuộc địa phận thôn Xuân Hòa, xã Trung Hải, huyện Do Linh, phía bờ Bắc thuộc địa phận thôn Hiền Lương, xã Vĩnh Thành, huyện Vĩnh Linh vô hình chung “chia đôi” đất nước.
Ảnh Cầu Hiền Lương – Sông Bến Hải bị sơn màu chia cắt (sưu tầm).
Vào tháng 7 năm 1954 (một trong những sự kiện lịch sử đáng nhớ nhất trong suốt chặng đường kháng chiến cứu nước trường kỳ gian khổ của dân tộc ta), sau khi cuộc kháng chiến chống Pháp đi đến được thắng lợi, Pháp và Việt Nam ký hiệp định Geneve, lập lại hòa bình ở Việt Nam trên cơ sở tôn trọng chủ quyền cả ba nước.
Ảnh Tượng Đài Khát Vọng Thống Nhất sưu tầm.
Cây cầu Hiền Lương, con sông Bến Hải đã oằn mình lên gánh chịu biết bao đau thương và mất mát suốt 20 năm trời trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, bền bỉ đợi chờ đến ngày đất nước độc lập, đại thắng mùa xuân năm 1975 nước ta chính thức nối lại đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải.
Ảnh Cầu Hiền Lương – Sông Bến Hải sưu tầm.
Vào năm 2003, đất nước ta cho tiến hành trùng tu lại hệ thống di tích lịch sử này, tạo điều kiện để du khách tham quan và nhớ đến quá khứ bi tráng oai hùng một thời của dân tộc “rũ bùn – đứng dậy – sáng lòa”.
Ảnh Thành Cổ Quảng Trị sưu tầm.
Hơn nửa thập kỷ đi qua, “vùng đất lửa” năm xưa đã thay da đổi thịt. Vùng đất khói bom nghịt trời năm xưa nay đã nhường chỗ cho những cánh đồng bạt ngàn lúa, hồ tiêu, rừng cao su xanh ngút ngàn. Dọc bờ sông Bến Hải bây giờ là những vùng nuôi tôm trù phú góp phần không nhỏ trong công cuộc xóa đói giảm nghèo nơi đây.
Ảnh Cụm Di Tích Cầu Hiền Lương – Sông Bến Thủy sưu tầm.
Hệ thống di tích cầu Hiền Lương – sông Bến Hải đã hồi sinh từng ngày dưới sự chung tay góp sức của con người nơi đây. Hãy đến tham quan nơi đây để được cùng lắng lại, nhớ đến một thời bị tráng của dân tộc ta.
Nguồn: Sưu tầm internet.