Đến Quảng Trị là mảnh đất của những di tích lịch sử – minh chứng cho một thời kỳ chiến tranh đau thương mà hào hùng của dân tộc. Nhà tù Lao Bảo là một trong số những di tích quan trọng của tỉnh và cũng là địa điểm du lịch nổi tiếng.
ngày càng phát triển và trở thành điểm đến của rất nhiều du khách gần xa. Nơi đây không chỉ có những cảnh quan tự nhiên mà còn có những khu di tích mang ý nghĩa lịch sử to lớn. Một trong số đó chính là khu di tích nhà tù Lao Bảo, nơi giam giữ những người chiến sĩ cách mạng yêu nước cùng với sự tàn bạo vô cùng mà nơi đây được gọi với cái tên là “địa ngục trần gian”.
Ghé thăm nhà tù Lao Bảo
Nhà tù Lao Bảo là một trong những nhà tù lớn nhất tại Đông Dương, nơi đây trước kia giam giữ rất nhiều những chiến sĩ cách mạng và các lãnh đạo cao cấp của chính quyền nhà nước ta. Ngày 25/01/1991, nhà tù Lao Bảo được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.
Nhà tù Lao Bảo là một trong những nhà tù lớn nhất tại Đông Dương
Nhà tù này nằm ở cuối đường Lê Thế Tiết của thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa. Nơi đây chỉ nằm cách quốc lộ 9 chừng 2km, nhà tù được xây ở giữa một thung lũng nằm cách Đông Hà chỉ khoảng 80km, cách Khe Sanh hơn 20km. Nơi đây trước kia được coi là một vùng rừng thiêng nước độc, phía Bắc là đồn Trấn Cao thờ nhà Nguyễn, phía Tây là sông Sê Pôn, còn phía Đông là hướng núi đã cao chót vót.
Nhà tù này nằm ở cuối đường Lê Thế Tiết của thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa
Một thời kỳ đen tối tại nhà tù Lao Bảo
Dưới thời nhà Nguyễn, nơi đây là một đồn trấn thủ nhằm trấn giữ và bảo vệ một phần bờ cõi phía Tây của Đại Nam. Đến năm 1908, nhà tù Lao Bảo được xây dựng khoảng chừng 10ha và hoàn toàn biệt lập với các khu vực dân cư khác. Khi đó nơi đây chủ yếu để giam giữ những thường phạm cùng với những người yêu nước chống Pháp của phong trào Cần Vương.
Một thời kỳ đen tối tại nhà tù Lao Bảo!
Từ năm 1929 đến năm 1930, nhà tù Lao Bảo được mở rộng hơn nữa để giam giữ những người tù cộng sản. Thực dân Pháp sử dụng nơi đây để giam cầm những người cộng sản hoạt động tại Quảng Trị như Lê Thế Tiết, Trần Hữu Dực, Trần Công Ái, Lê Thế Hiếu, Đoàn Lân,… hay cả những chiến sĩ hoạt động ở miền Trung như Tố Hữu, Nguyễn Chí Thanh,… và cả những người Lào.
Đến những năm 60 của thế kỷ trước, Mặt trận giải phóng miền Nam Việt Nam đã biến nơi đây trở thành một cơ sở cách mạng trong chiến dịch đường – Khe Sanh. Để đập tan cứ điểm này, đế quốc Mỹ đã sử dụng lực lượng không quân ném bom xuống nhà tù Lao Bảo và gần như đã xóa toàn bộ di tích này.
Đế quốc Mỹ đã sử dụng lực lượng không quân ném bom xuống nhà tù Lao Bảo và gần như đã xóa toàn bộ di tích này
Lúc mới xây dựng nơi đây chỉ là 2 dãy nhà gỗ được lợp ngói, chia làm 2 khu Lao A và Lao B. Mỗi dãy nhà chỉ rộng chừng 5 mét, dài 15 mét, cao 2 mét. Mỗi căn nhà như thế có thể giam giữ tới 60 tù nhân. Sau này nơi đây được mở rộng ra với nhiều khu nhà nhỏ như: nhà bếp, tháp lọc nước, 5 khu nhà giam, nhà vệ sinh. Mỗi nhà giam rộng hơn 6 mét, dài 30 mét có thể giam giữ đến 180 tù nhân. Đặc biệt, khu biệt giam có 13 buồng, mỗi buồng rộng 1 mét, cao hơn 2 mét. Toàn bộ các công trình này được bảo đảm an toàn bởi hệ thống tường thành kiên cố cao 3,5 mét và nhiều lô cốt ở các góc thành. Nếu bị giam giữ tại đây, người tù chỉ có thể nhìn thấy được trời từ hướng cửa sổ bên trên, ngoài ra không thấy được gì xung quanh cả.
Sau này nơi đây được mở rộng ra với nhiều khu nhà nhỏ như: nhà bếp, tháp lọc nước, 5 khu nhà giam, nhà vệ sinh
Bên cạnh các khu nhà giam giữ, nhà tù Lao Bảo còn có những nơi giam giữ vô cùng tàn ác khác như nhà hành xác, nhà tra tấn, hỏi cung,… nằm ở góc Đông Nam nhà tù hay nhà dây thép, xưởng mộc, trại lính,… Những hình phạt và những màn tra tấn dã man của thực dân Pháp như xiềng xích, gông cùm,… vô cùng độc ác để đàn áp và giết hại những lực lượng yêu nước của ta.
Tính đến năm 1945, tại nhà tù Lao Bảo đã giam giữ hơn 350 tù nhân chính trị bị lưu đày. Có nhiều đảng viên Cộng sản đã chết do không chịu được những màn tra tấn dã man hành hạ thể xác con người không thì cũng là do khí hậu khắc nghiệt, nạ muỗi rừng, lũ quét,… đã biến nơi đây thành địa ngục trần gian với người từ cách mạng.
Nhìn lại một thời chiến tranh máu lửa!
Đã hơn 40 năm tồn tại, nhà tù Lao Bảo tuy đã bị thời gian phá hủy đi nhiều nhưng nhiều công trình đã được chính quyền Quảng Trị tu sửa và giữ gìn cho đến ngày nay. Một số công trình mà bạn có thể ghé qua khi đến nhà tù như nhà trưng bày,cụm tượng đài, nhà bia,…
Một số công trình mà bạn có thể ghé qua khi đến nhà tù như nhà trưng bày,cụm tượng đài, nhà bia,…
Ghé thăm nơi đây bạn sẽ cảm nhận rõ được sự tàn bạo một thời của thực dân Pháp những càng rõ hơn được tinh thần bất khuất, đấu tranh quật cường của những người chiến sĩ cách mạng của nhân dân ta lúc bấy giờ. Dù gian khổ là thế, khó khăn là thế nhưng vẫn một lòng hướng về quê hương, hướng về Tổ Quốc để hoàn thành lý tưởng của mình! Đó quả là một bài học dành cho chúng ta – những thế hệ sau này được sống trong hòa bình, nhắc nhở chúng ta về một thời kỳ chiến tranh máu lửa, những anh hùng thời chiến đã ngã xuống để bảo vệ độc lập tự do của Tổ Quốc như thế nào!
Nhà tù Lao Bảo đến nay đã đón rất nhiều những du khách từ mọi miền ghé thăm
Nhà tù Lao Bảo đến nay đã đón rất nhiều những du khách từ mọi miền ghé thăm. Cùng với các cụm di tích lịch sử khác như Thành cổ Quảng Trị, , đôi bờ hiền Lương – sông Bến Hải,… đã trở thành một trong những điểm đến mà du khách nhất định không thể bỏ qua khi đến với Quảng Trị!
Nguồn: Sưu tầm internet.