Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã – Không chỉ là một địa điểm du lịch ở Huế mà du khách còn được thưởng ngoạn nét cổ kính của ngôi chùa, những hoa văn họa tiết tôn lên vẻ cổ kính, thanh tịnh, trang nhã. Nơi đây còn phảng phất mùi hương, trầm thoát tục, nghe tiếng chuông thiền ngân nga du khách được tận hưởng cảm giác thư thái, nhẹ nhàng, lột bỏ mọi ưu phiền .
1. Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã nằm giữa lòng hồ Truồi thuộc xã Lộc Hòa, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế. Không chỉ là một Thiền viện thuộc phái Thiền Trúc Lâm Yên Tử ở miền Trung đây còn là một danh lam thắng cảnh của tỉnh Thừa Thiên – Huế.
Tượng Phật chốn linh thiêng (Ảnh: ST)
Tôn sư Thượng Thanh Hạ Từ là người đầu tiên sáng lập và gây dựng lên Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã ở Huế, cũng là ngôi thiền viện đầu tiên ở miền Trung có gốc gác từ thiền phái Trúc Lâm Yên Từ.
Hòa thượng Tôn Sư Thượng Thanh Hạ Từ (Ảnh: ST)
Từ Thành phố Huế đi về phía Nam khoảng 30 km, chúng ta sẽ gặp cầu Truồi.
Cầu Truồi dẫn tới Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã (Ảnh: ST)
Bên phải là con đường dẫn vào Đập Truồi, men theo dòng sông qua một khúc quanh ta bắt gặp vùng đất khô cằn, thưa thớt nhà dân sinh sống, đi một đoạn lại gặp một bãi đất hoang toàn mồ mả tưởng như không có sự sống cảnh vật âm u.
“Sơn cùng thủy tận nghi vô lộ
(Núi mòn, biển cạn ngờ hết lối)
Nhưng không:
Liễu ám hoa minh biệt nhất thôn.
(Liễu biếc, hoa tươi riêng một thôn)”
Đập Truồi hiện ra, cách chân đập khoảng 500m, Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã nằm gọn gàng giữa lòng hồ nước. Sau đó đi đò sang bên Thiền viện.
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã nằm gọn gàng giữa lòng hồ nước (Ảnh: ST)
2. Non nước hữu tình – Thiền viện Trúc Lâm Huế
Đi hết con dốc thoải giữa lưng chừng đồi, Thiền viện dần hiện ra như một bức tranh thiên nhiên sinh động, núi rừng chập chùng, cỏ cây chen đá tô điểm thêm sắc hoa. Bên dưới tiếng suối reo như tiếng hát vọng lại cùng muôn chim đua nhau cất tiếng. Cảnh vật thật cuốn hút, con người như càng nhỏ bé trước thiên nhiên ấy, rồi dần chìm lắng vào hư không chỉ còn thiên nhiên thơ mộng.
Khung cảnh núi Truồi – Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã (Ảnh: ST)
Khung cảnh Thiền viện (Ảnh: ST)
Người đầu tiên khám phá ra núi Truồi và vùng Bạch Mã là một kỹ sư Công Chánh người Pháp. Năm 1932 ông đã khám phá núi Truồi và tiến dần lên vùng núi Bạch Mã. Đến năm 1945, người ta bắt đầu xây dựng Thành phố Bạch Mã với 139 ngôi biệt thự sang trọng theo lối kiến trúc Pháp cùng đầy đủ các khu vực công cộng phục vụ đời sống: Chợ, bệnh viện, bưu điện…
Phóng tầm mắt ngắm nhìn dãy núi Bạch Mã hùng vĩ – ngay cạnh Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã (Ảnh: ST)
Sau chiến tranh Thành phố này tưởng chừng như đã chìm vào giấc ngủ lãng quên, mọi thứ tưởng như chỉ còn trong ký ức người dân Huế. Ngày nay Bạch Mã đã dần hồi sinh, đặc biệt khu du lịch tâm linh Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã như tiếp thêm sinh khí cho vùng đất. Nhìn từ những điểm cao như cầu Lương Điền (Truồi), Ngự Bình (Huế) ta thấy những áng mây trắng phủ đầu non có hình dáng như con ngựa. Chính vì thế người ta đặt tên cho dãy núi này là Bạch Mã. Với người phương Tây, cái tên Bạch Mã được xem như mặt trời ấm áp tỏa nắng. Còn từ Thiền viện phóng tầm mắt ra xa, bạn sẽ được chiêm ngưỡng quang cảnh thiên nhiên hùng vĩ, núi rừng xanh tốt cây cối phủ xanh núi bốn mùa mây giăng ngang lưng núi.
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã nhìn xuống (Ảnh: ST)
Ngắm nhìn Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã từ xa (Ảnh: ST)
Cảnh đẹp thiên nhiên quanh – Thiền Viện Trúc Lâm Bạch Mã (Ảnh: ST)
Khí hậu ở dãy Bạch Mã khá ôn hòa, do vị trí gần biển (cách biển Đông 5 km đường chim bay) và ở độ cao lý tưởng (1450 m) nên nơi đây đón cả hai luồng gió từ lục địa và từ biển thổi vào nhiệt độ trung bình từ 19 – 21 độ C. Khí hậu rất lý tưởng cho những chuyến tham quan du lịch. Đồi Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã hiện lên giữa lòng Hồ Truồi như một đóa sen tinh khôi, tựa mình vào núi rừng Bạch Mã xanh ngút ngàn. Linh thiêng Bạch Mã cùng với suối thiền Trúc Lâm như đang giao thoa hòa quyện với nhau tạo nên sinh cảnh hữu tình, tràn đầy nhựa sống giữa núi rừng.
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã giữa lòng hồ Truồi (Ảnh: ST)
Sinh cảnh tràn đầy nhựa sống (Ảnh: ST)
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã được chia thành 3 khu vực: Ngoại viện nơi điện thờ chính, thờ đức Phật tổ đang ngồi dưới gốc cây bồ đề, phía sau chính điện là khu vực thờ Tổ sư Đạt Ma của dòng thiền phái Trúc Lâm. Tăng viện là nơi tu hành của tu sĩ nam và phật tử là nam giới, còn Ni viện là khu vực chuyên tu của tu sĩ nữ và phật tử nữ giới.
Ngoại viện từ ngoài nhìn vào (Ảnh: ST)
Để lên tới cổng tam quan của Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã quý chư tôn, tăng ni, phật tử phải vượt qua 172 bậc tam cấp bằng đá, cổng tam quan của Thiền viện hiện ra cao vút, uy nghi trong nền trời xanh. Bạn có thể đi dạo bộ tham quan chiêm ngưỡng khung cảnh và các công trình kiến trúc đậm nét phật giáo bên trong Thiền viện. Tất cả được bao bọc bởi rừng núi nguyên sinh, cây cối tươi tốt, những khu vườn hoa được chăm sóc kỹ càng tô điểm cho khuôn viên. Con người như lạc vào chốn thanh tịnh vô ưu, tâm hồn nhẹ nhàng an lành hơn bao giờ hết.
Trước Tam quan (Ảnh: ST)
Vượt qua 172 bậc tam cấp (Ảnh: ST)
Đến với Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã Huế bạn sẽ được chiêm ngưỡng những tuyệt tác nghệ thuật của phật giáo, những họa tiết trang trí đượm màu cổ kính, những mái chùa cong vút đầu đao. Con người như chìm trong hương trầm phảng phất trong bầu không khí thanh tịnh, trang nhã thoát tục. Tiếng chuông thiền vang lên từng nhịp rơi vào hư không, bay trên mặt nước trong phong cảnh sơn thủy hữu tình.
Tạo tác hình Rồng thời Nguyễn (Ảnh: ST)
Gác chuông được thiết kết theo lối kiến trúc đình chùa truyền thống, gồm 2 tầng 8 mái cong đầu đao, lợp ngói mái vẩy, xung quanh chạm khắc hoa cành, hình rồng sinh động.
Gác chuông (Ảnh: ST)
Cổng chùa, Thiền viện (Những nơi thờ Phật) thường là cổng Tam quan khác với lối kiến trúc cổng Đình hình 2 chữ đinh (J) hướng thẳng lên trời. Cổng Tam quan ở thiền viện gồm 1 cổng chính, 2 lối đi phụ. Mỗi lối đi đều có nguồn gốc và ý nghĩa riêng, lối đi phụ bên phải là dành cho quan văn, lối đi nhỏ bên trái cổng dành cho quan võ. Còn lối chính giữa là đường đi dành cho bậc quân vương, chính khách được mời đến. Dân gian đi chùa thường có ý niệm, muốn làm quan văn hay quan võ thì chủ tâm đi 1 trong 2 lối phụ qua Tam quan. Đặc biệt ít ai đi thẳng lối chính giữa vì bị coi như phạm thượng đến đức anh linh bên trên không có lề lối.
Gác chuông và cổng tam quan (Ảnh: ST)
Không gian bên trong thoáng đãng được thiết kế bằng chất liệu gỗ, cửa gỗ bên trên có chắn song con tiện, cửa bức bàn cao chừng nửa mét ngăn giữa bên ngoài hành lang và bên trong nhà. Đây là một nét kiến trúc vô cùng tinh tế của của người Việt xưa, ngụ ý khi khách đến nhà sẽ giữ ý tứ không xông thẳng vào cửa mà phải từ tốn nhấc chân bước qua bức bàn.
Không gian bên trong thiền viện (Ảnh: ST)
Bất kỳ ai đến với Thiền viện đều có thể thử tu tập sống trong cõi thiền, thiền tức là tâm, “tu tâm tại tâm tất yên tâm”. Với tinh thần rộng mở cánh của với tất cả mọi người nên bất kỳ ai đến đây đều được Thiền viện tạo điều kiện hướng dẫn. Đạt đến trạng thái thiền định là khi tâm trí tập trung, con người sống trong cõi động mà tư tưởng lắng lại. Vậy làm sao để cõi trong hay tâm lắng lại? Là khi tâm mở rộng, lòng yên tĩnh thì trí lực phát huy sức mạnh. Trạng thái lắng lại rồi mạnh lên ấy chính là thiền.
Chư tôn, phật tử ngồi thiền trước đại điện (Ảnh: ST)
Đến Thiền viện để tu tập mọi người sẽ được các quý thầy, quý cô tận tình chỉ bảo hướng dẫn. Mọi sinh hoạt đều theo khung giờ ở đây. Từ mọi việc ăn ngủ nghỉ sinh hoạt đều phải theo một lịch trình cụ thể, 3:00 am thức dậy ngồi thiền 2 giờ đồng hồ, 6:00 am tập trung ăn sáng , sau đó tham gia lao động. Ăn trưa xong nghỉ ngơi 1 giờ, buổi chiều học phật lý và tụng kinh, tối thiền 1,5 giờ đến 10:00 pm đi nghỉ và đến 3:00 am lại tiếp tục lặp lại vòng sinh hoạt đó. Nếu không có hứng thú thử thiền bạn có thể tìm hiểu thêm về cội nguồn của đạo Phật dân tộc với những hình ảnh, thông tin được khắc chạm, in lồng lên tường tại các thiền đường.
Phật tử tham gia khóa tu (Ảnh: ST)
Các bạn trẻ cũng đến đây để rèn luyện tâm tính (Ảnh: ST)
Đã đến Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã Huế bạn nên bớt chút thời gian ghé qua suối Ba Trại. Đây là một trong 4 con suối nổi tiếng ở vùng này, chứa đựng trong mình vẻ hoang sơ tươi mát vô cùng lôi cuốn.
Suối nước xanh trong (Ảnh: ST)
Đi từ hồ Truồi vào suối Ba Trại mất khoảng 30 phút, nên dọc đường bạn tha hồ chụp ảnh phong cảnh non nước. Phong cảnh ở đây còn nguyên sơ, bốn bề bao phủ bởi rừng núi, cây cối xanh mát. Phía dưới là dòng nước trong xanh hết sức huyền bí cùng nhiều câu chuyện lạ mà người dân ở đây kể lại.
Không gian chốn thôn dã ven suối (Ảnh: ST)
Khi đến suối bạn sẽ bị bất ngờ vì vẻ đẹp thuần khiết tinh khôi của dòng nước. Dừng chân tại đây bạn có thể cùng người thân vui đùa dưới dòng nước. Nếu có mang theo dụng cụ câu có thể thả cần bắt cá rồi nhóm lửa trên bờ nướng trực tiếp. Chắc chắn bạn sẽ nhớ mãi cảm giác được sống giữa rừng núi thiên nhiên hiền hòa đó.
Tắm suối Ba Trại (Ảnh: ST)
Rời Phú Lộc, du khách có thể mang về cho mình một ít sản vật của vùng đất lắm danh lam này, đó là dâu Truồi, mít để làm quà cho bạn bè cùng nhâm nhi sau một chuyến đi.
Nguồn: Sưu tầm internet.